Các vấn đề cơ bản liên quan đến TSCĐ hữu hình!

Các nguyên tắc kế toán cơ bản để hạch toán tài sản cố định là những nguyên tắc nào?
Chuẩn mực kế toán số 03 ” Tài sản cố định hữu hình” và chuẩn mực kế toán số 04 “Tài sản cố định vô hình” ban hành kèm theo quyết định số 149/2001/QĐ-BTC ngày 31 tháng 12 năm 2001 của Bộ trưởng Bộ tài chính về việc ban hành và công bố bốn chuẩn mực kế toán Việt Nam đã nêu ra những nguyên tắc cơ bản để hạch toán tài sản cố định như sau:
- Trong mọi trường hợp, kế toán TSCĐ phải tôn trọng nguyên tắc đánh giá theo nguyên giá (Giá thực tế hình thành TSCĐ) và giá trị còn lại của TSCĐ.
- Kế toán TSCĐ phải phản ánh được 03 chỉ tiêu giá trị của TSCĐ: Nguyên giá, giá trị hao mòn và giá trị còn lại của TSCĐ.
Giá trị còn lại = Nguyên giá – Giá trị đã hao mòn của TSCĐ.
- Loại tài khoàn TSCĐ phản ánh nguyên giá và giá trị hao mòn không những của toàn bộ TSCĐ hiện có thuộc sở hữu của đơn vị hình thành từ các nguồn khác nhau (Nguồn vốn kinh doanh, nguồn vốn đầu tư XDCB, nguồn vốn vay) mà còn của các TSCĐ đi thuê tài chính.
- Kế toán phân loại TSCĐ theo đúng phương pháp phân loại đã được quy định trong các báo cáo kế toán, thống kê và phục vụ cho công tác quản lý, tổng hợp chỉ tiêu của Nhà nước.
- Đối với các khoản đầu tư tài chính dài hạn như: đầu tư chứng khoán dài hạn, đầu tư góp vốn liên doanh, đầu tư kinh doanh bất động sản,… kế toán phản ánh số hiện có và tình hình tăng, giảm theo giá thực tế (đối với các loại chứng khoán, bất động sản,… các khoản vốn góp liên doanh). Đồng thời phải mở sổ kế toán chi tiết để theo dõi từng khoản đầu tư tài chính dài hạn và các khoản chi phí (nếu có), lãi phát sinh từ hoạt động đầu tư tài chính dài hạn.

Căn cứ vào quy định của chính sách tài chính và chế độ kế toán hiện hành, tiêu chuẩn tài sản cố định hữu hình được quy định như thế nào?
Theo quy định hiện hành (Quyết định số 206/2003/QĐ-BTC ngày 22/12/2003) những tài sản sau đây được coi là tài sản cố định hữu hình:
Tư liệu lao động là từng tài sản cố định có kết cấu độc lập, hoặc một hệ thống gồm nhiều bộ phận tài sản riêng lẻ liên kết vói nhau để cùng thực hiện một hay một số chức năng nhất định mà nếu thiếu bất kỳ một bộ phận nào trong đó thì cả hệ thống không thể hoạt động được. Những tư liệu lao động nêu trên nếu thoả mãn đồng thời cả bốn tiêu chuẩn dưới đây thì được coi là tài sản cố định hữu hình:
- Chắc chắn thu được lợi ích kinh tế trong tương lai từ việc sử dụng tài sản đó.
- Nguyên giá tài sản phải được xác định một các tin cậy:
- Có thời gian sử dụng từ 1 năm trở lên:
- Có giá trị từ 10.000.000 đồng (mười triệu đồng) trở lên.
Doanh nghiệp cần chú ý một số trường hợp đặc biệt sau:
Trường hợp một hệ thống gồm nhiều bộ phận tài sản riêng lẻ kiên kết với nhau, trong dó mỗi bộ phận cấu thành có thời gian sử dụng khác nhau và nếu thiếu một bộ phận nào đó mà cả hệ thống vẫn thực hiện được chức năng hoạt động chính của nó nhưng do yêu cầu quản lý, sử dụng tài sản cố định đòi hỏi phải quản lý riêng từng bộ phận tài sản trừ mỗi bộ phận tài sản đó nếu cùng thỏa mãn đồng thời bốn tiêu chuẩn của tài sản cố định được coi là một tài san cố định hữu hình độc lập.
- Đối với súc vật làm việc hoặc cho sản phẩm, thì từng con súc vật thoả mãn đồng thời 4 tiêu chuẩn của tài sản cố định hữu hình. Đối với vườn cây lâu năm thì từng mảnh vườn cây, hoặc cây thoả mãn đồng thời 04 tiêu chuyển của TSCĐ được coi là một TSCĐ hữu hình.